Daar is hij dan, mijn autobiografie, zeg maar memoires-met-een-glimlach, getiteld
HET NORMANDIË
VAN CLAUDE MONET
Op 14 november 1840 werd Oscar-Claude Monet geboren in Parijs, maar een jaar of vijf later verhuisde de familie naar Le Havre. Waar ze onderdak kreeg bij een welgestelde oom. De reden was het faillissement van vader Monet. Het was ook in Le Havre dat Claude (die als kind altijd ‘Oscar’ werd genoemd) 
decennia later zijn havenschilderij 
van een opkomende zon maakte, Impression, soleil levant – het werk waaraan de impressionisten hun naam zouden ontlenen. Vandaar dat we onze bedevaartachtige reis door het Normandië van Monet beginnen in Le Havre. Een ruim vijf eeuwen eerder door koning François I gestichte havenplaats die door geallieerde bombardementen begin september 1944 zodanig werd verwoest dat vrijwel het gehele centrum moest worden herbouwd. Le Havre was de meest beschadigde stad van heel Frankrijk tijdens de Tweede Wereldoorlog. Wat dat betreft is er een parallel met Rotterdam, eveneens een havenstad.. Op 15 hectare gebeurde dit met veel beton. Langs doorgaans liniaalrechte straten verrezen zo’n 12.000 appartementen en tientallen andere gebouwen, waaronder kantoren, kerken en een stadhuis. 
Alleen hier en daar zie je 
nog gevels van historische panden. De meeste straten lopen parallel met of haaks op de brede Boulevard de Strasbourg (heeft een dubbele trambaan) en de Avenue Foch in het verlengde ervan. Parken en esplanades werden eveneens aangelegd. De grootste groene oase, compleet met bloemperken, enkele fonteinen, vogelsculpturen en houten banken, is de jardin voor het hoekige hôtel de ville. Die zitbanken zijn geen overbodige luxe, want wie Le Havre bezoekt loopt heel wat kilometers, net als in Parijs. Even verderop, rechts langs de Avenue Foch, 
ligt het romantische Square Saint Roche met zijn struiken, bomen en meer dan vijftien bloemperken. Er vlakbij, in het gras, ligt de twee meter brede bronzen sculptuur L’Eté die veertig jaar geleden (en op een andere plek) een schandaal veroorzaakte. 
Want de beeltenis is die van een blote vrouw. Langs de Boulevard de Strasbourg is eigenlijk alleen de classicistische gevel van het voormalig paleis van justitie het bekijken waard (foto links boven), net als de standbeelden ervoor Het uit ruïnes verrezen nieuwe stadscentrum van architect Auguste Perret en diens team mag dan misschien niet heel sfeervol zijn, maar werd inmiddels wel tot Werelderfgoed verklaard. De wijk waar de jonge Monet woonden en naar school ging bestaat niet meer, en een standbeeld van de schilder zul je tevergeefs zoeken, maar er bestaat wel een Rue Claude Monet. Een fameuze schilder die wél werd 
geboren in deze havenstad, en er ook een opleiding volgde, is (de later naar Nice verhuisde) Raoul Dufy. Van wie dus ook flink wat werken hangen in het plaatselijke Musée d’Art Moderne André Malraux. Dit staat langs de haven en dateert uit 1961 (zie ‘Galerie & Musea). Wie de Avenue Foch uitloopt, komt uiteindelijk bij het strand. Met even noordelijk daarvan de tegen een heuvel liggende, fraai geconserveerd gebleven villawijk Sainte Adresse. Het is daar dat Claude Monet in 1867 zijn familie schilderij met uitzicht over zee en wapperende vlaggen maakte, Terrasse à Sainte Adresse. Aan het eind van de 
Avenue Foch staan behalve een wit reuzenrad ook een grote witte sculptuur, op het zand, waarvan de vorm lijkt op die van een schilderijlijst. Terug lopend in zuidelijke richting komt al snel de kerk Saint-Joseph in beeld. De achthoekige toren daarvan rijst tot 107 meter hoogte, en eenmaal binnenin ontdek je dat de lichtval een heel bijzondere is. Het licht komt namelijk binnen via 6500 kleine, abstract vormgegeven glas-in-lood raampjes. Deze iconische kerk voorbij, nu in oostelijk richting, wandel je al 
gauw door enkele van de meer gezellige, levendige straten. In een paar daarvan vindt een zondagse markt plaats. Weer wat stappen verder en de bezoeker komt op het Place Niemeyer dat gecreëerd werd door, en genoemd naar dezelfde architect die ook Brazilië ‘s hoofdstad Brasilia ontwierp. Dominant op het plein staan twee witte, rondvormige gebouwen. Het grootste, Le Volcan (genoemd naar en pakketboot) bevat een theater met achthonderd stoelen. Ondergronds werd ook van alles aangelegd, waaronder een bibliotheek (bovenste foto). En langs de westzijde van het plein is een hele rij restaurants gevestigd. Van het Place Niemeyer de galerieënrijke Rue de Paris volgend, richting havenkade, zie je op een geven moment link een doorgang met daarachter schuin gesnoeide bomen en daar weer achter het Musée d’Histoire Naturelle dat in zijn geheel werd gerestaureerd, en sinds 1973 opnieuw historisch oogt. Enkele stappen verder, ook weer aan de linkerzijde, kom je oog in oog met de kathedraal Notre-Dame. Een ratjetoe van bouwstijlen heeft deze een niet al te imposant aanzien gegeven. Eenmaal bij de haven verschijnt een opmerkelijk eigentijds monument. Het bestaat uit twee boden van… gekleurde containers. 
Voor de grote boog werden 21 containers gebruikt, voor de kleine zes minder. Vanaf deze Catène de Containers is het slechts een paar minuten gaans naar de beste plek om een bezoek aan Le Havre mee af te sluiten, het eerder genoemde museum André Malraux. Niet zozeer vanwege werken van Monet zelf, maar vooral van diens tijdgenoten. Om te zien waar Monet zelf vaak heeft geschilderd, verdienteen excursie naar het nabije Etretat een aanbeveling – in de wetenschap dat dit kustdorp tegenwoordig héél toeristisch is. Vooral de Fransen zelf komen er graag, in grote getale, om te slenteren door de licht omhoog lopende hoofdstraat met zijn brasserieën, ijssalons en souvenirwinkels, en om te flaneren op de boulevard die aan beide zijden uitzicht biedt op de steile krijtrotsen (de rechter rots staat op de foto hieronder) die Claude Monet bij herhaling heeft vereeuwigd.
De volgende maand reizen we naar Giverny
voor de unieke tuinen van Monet en een bijzonder museum.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
SCHILDERIJ VAN DE MAAND
Deze zomer zag ik in Etretat de zuidelijkste rotsformatie (bijnaam ‘De Naald’) als een soort silhouet oprijzen uit de glinsterende zee, en heb daar een eigen impressie van gemaakt, titel ‘Etretat, krijtrots in de schaduw’. Meer details bij Zeegezichten op www.vinpressionist.com.
LODEWIJKS’ WIJNGIDS…
Allemaal serieus bedoeld en bijna cursusachtig, maar vandaag de dag vaak komisch overkomend. Behalve informatief is de gids soms ook leerzaam, zo niet onthullend qua taalgebruik. Zo las ik voor het eerst over een ‘stomme’ wijn, en over ‘modderige’, tevens ‘pandzettende’ vaten. Dit in onderstaande beschrijvingen, beide letterlijk geciteerd.
Het Zuid-Amerikaanse land Bolivia is twee keer zo groot als Frankrijk en telt ruim 11 miljoen inwoners. De hoofdstad La Paz ligt op een hoogte van 3600 meter. Reeds in 1561 werden binnen Bolivia de eerste druivenstokken geplant door Spanjaarden. De wijn- en merknaam !750 duidt op de hoogte van de wijngaarden tegen hellingen van het Andesgebergte waar deze rode wijn van tannat door de Bodega Uvairenda in Samaipate wordt gemaakt.
Disclaimer. Alle afgebeelde foto’s op deze website in dit maandmagazine zijn afkomstig van de auteur zelf of werden rechtenvrij c.q. met toestemming verkregen van wijnproducenten, wijnorganisaties, wijnhandelaren, promotiebureaus, streek- en landenorganisaties, toeristenbureaus en andere betrokkenen.
