Met de feestmaand in zicht werd al voor november een half dozijn feestelijke bubbels geselecteerd, en nog meer rode herfst- en winterwijnen. Plus bijna tien wondermooie winterwijnen uit Mendoza, alle geproefd en geprezen door de proefprofs van Perswijn. Maar ook de liefhebbers van wit kunnen smakelijk, en soms verrassend aan hun trekken komen. Voorts wordt als vaderlandse reisbestemming-voor-een-dag het heerlijke vestingstadje Heusden voorgesteld. En da’s nog lang niet alles. Zo maak je kennis met zowel een Vlaamse wijnpionier als met een Française die met haar man pionierswerk verrichtte in twee Argentijnse provincies. .
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Chateau Amsterdam Fête des Bulles 2023
Duitsland
Omdat ik vrijwel nooit Nederlandse televisie kijk, heb ik geen idee wie de presentatoren Geraldine Kemper en Jan Versteegh zijn. 
Maar zij zijn kennelijk de ‘ouders’ die, in opbracht van urban winery Chateau Amsterdam, zo’n beetje aan de wieg stonden van een Chardonnay die door een Duits wijngoed werd gemaakt, en vervolgens tot een Sekt werd verwerkt door weer een ander Duits domein. Deze vier-partners bubbel, die een Franse naam draagt, Fête des Bulles, bubbelt fijn en vrolijk, en smaakt op sappige wijze pittig fris, met ook fris citrusfruit plus een vleugje mildheid en een snufje specerijen van o.a. anijs. Fles €39 bij www.chateauamsterdam.nl.
Pongrácz Chardonnay Blanc de Blancs
Western Cape – Méthode Cap Classique
De naam Pongrácz is zeer Hongaars – en verwijst naar de grote druiventeelt specialist Desiderius Pongrácz 
die emigreerde naar Zuid-Afrika en daar pionierswerk verrichtte – maar de eigenaar van het door hem gestichte bedrijf is sinds vorig jaar… 
Heineken (via Distell). Het wijnhuis Pongrácz produceert uitsluitend mousserende wijnen – en doet dat met verve, op de Champagne manier. Voor de Blancs de Blancs kwamen de chardonnay druiven uit het koele kustgebied Elgin en uit Robertson. Na zijn tweede gisting, die op fles, werd de wijn net als een goede Champagne drie jaar weggelegd in een koele kelder. Met als resultaat een elegante, echt frisse bubbelwijn met duidelijk snufjes specerijen in zijn geur en smaak, alsmede fris, citroenig citrusfruit, een vleugje mildheid en een hint van briochebrood. Bij www.gall.nl kost een fles €19,99.
Puklavec Seven Numbers 8
Slovenija
In het heuvelige noordoosten van het door drie landen en de Adriatische Zee omsloten Slovenië heeft de familie Puklavec vijftien jaar geleden een wijncoöperatie overgenomen, gerenoveerd en nieuw leven ingeblazen. 
Dit gebeurde met zo veel verve dat Puklavec & friends ’s lands belangrijkste wijnexporteur is geworden is geworden. Het tegenwoordig door Vladimir en Tatjana Puklavec geleide bedrijf bezit zelf 504 hectare, en betrekt druiven van nog eens 300 die aan boeren van een coöperatie behoren. Naast veel aantrekkelijke stille wijnen, witte voornamelijk, brengt Puklavec ook hoogwaardige mousserende voort. Waaronder de Seven Numbers 8, een compositie van ongeveer 50 procent chardonnay, 40 pinot noir en 10 furmint. Na veertig maanden kelderrust ontstond een pittig frisse, echt droge, mineralige, fris fruitige (grapefruit, limoen), hele beste en zeer festieve aperitiefwijn. Hij is te koop bij www.darewines.nl voor €25,99 (maar je moet wel eerst een account aanmaken).
Schloss Reinhartshausen Sekt Brut
Deutscher Sekt Rheingau
Een verrassende Nederlandse connectie met deze wijn is die van Marianne der Nederlanden, prinses van Oranje-Nassau en prinses van Pruisen. Zij werd anno 1810 geboren als oudste dochter van koning Willem I, en leidde een turbulent leven dat naast vele hoogtepunten ook de nodige dieptepunten kende. 
In 1855 kocht zij Schloss Reinhartshausen in de wijngemeente Erbach (Rheingau) en maakte dat tot een culturele ontmoetingsplaats. Nog altijd zijn in het slot – dat tevens gastenkamers heeft – tal van verwijzingen te vinden naar deze bijzondere vrouw. De huidige, zeer verdeelde wijngaard van Schloss Reinhartshausen bestrijkt 77 hectare, wat hem tot een van de grootste binnen Rheingau maakt. De huidige eigenaresse is de familie Lergenmüller die drie jaar geleden voor het gehele wijngoed een biocertificaat verwierf. Riesling vormt circa 80 procent van de aanplant, het is de grote specialiteit. De daarvan vervaardigde, opwekkende Sekt Brut koppelt in zijn elegante smaak voornamelijk frisse citrus aan specerijen. Deze feestelijke, voorbeeldige aperitiefwijn draagt een richtprijs van €29 à €30. Verkooppunten via importeur www.cordier-wines.nl.
Schlumberger Grüner Veltliner Brut
Sekt Niederösterreich
In 1842 bereidde Robert Alwin Schlumberger de eerste Oostenrijkse Sekt via de Champagne-methode. 
Om de desbetreffende techniek te beheersen had hij o.a. gewerkt bij het Champagne-huis Ruinart. Het naar 
Schlumberger genoemde bedrijf, dat in Wenen zijn hoofdvestiging en kelders heeft (zie de foto’s), is tegenwoordig beursgenoteerd en maakt, tevens importeert ook andere alcoholhoudende dranken – maar de productie van betere bubbelwijnen bleef de specialisatie. Een heel oorspronkelijke Sekt is de via de Champagne-methode vervaardigde Grüner Veltliner Brut. Die circa twee jaar kelderrust kreeg. Op hoogst plezierige wijze combineert deze fijn en tegelijk flink bruisende wijn rijpe en frisse tonen, terwijl hij op sappige wijze tevens smaakt naar frisse citrus, met in de achtergrond een hint van hartigheid. Te koop bij o.a. www.perfectewijn.nl voor €13,49. Meer adressen via importeur www.walravensax.nl.
Sinzero Brut 2021 – alcoholvrij
Chile
Een van de allerbeste alcoholvrije bubbels die ik ken, is de van chardonnay 
vervaardigde Sinzero Brut, een echt wijnachtige, opwekkend frisse, door tonen van grapefruit en ander fris citrusfruit gemarkeerde Chileense creatie. Die slechts 1,5 gram suiker per 100 ml bevat. Flesprijs meestal €9,95 à €10,95. Adressen via o.a. www.dgswijn.nl. Het waren Andrés en Cecilia Prat die als eersten alcoholvrije wijnen in Chili maakten. Zo kwamen op het idee na een trip door Europa, waar ze dit soort wijnen ontdekten. Ze raakten vervolgens in gesprek met investeerders, engageerden oenologe Paula Botero (van Undurraga) en lanceerden in mei 2018 als eerste product een Cabernet Sauvignon. Drie jaar later werden van Sinzero al zo’n 250.000 flessen verkocht, wereldwijd.
Au Pied du Mont Chauve, Chardonnay 2021
Bourgogne
Het was Francine Picard, telg uit een belangrijke, een stuk of vijf domeinen bezittende Bourgondische familie die het wijngoed Au Pied du Mont Chauve gestalte gaf. 
Je moet wel een kenner van Bourgogne zijn om de naam te begrijpen: Mont Chauve is namelijk een lokaal kooswoord voor de beroemde akker Montrachet. Vandaag de dag telt Francine’s domein 30 hectare binnen drie topdorpen, Chassagne-Montrachet, Puligny-Montrachet en Saint-Aubin. Alle percelen worden biodynamisch bewerkt, en de vergisting verloopt ‘zo natuurlijk mogelijk’. Ze past voor haar witte wijnen ook een lange kelderrijping toe, van achttien maanden, waaronder tien op vat. De aldus vervaardige Chardonnay 2021 presenteert zich behalve goed sappig ook levendig fris en zelfs een tikje mineralig; je zou ‘m bijna aanzien voor een Chablis. Fruit heeft-ie eveneens, van frisse citrus. Deze klassewijn is te koop bij www.wijnopdronk.nl voor €26,50.
De Kleine Schorre, Schouwen-D®uiveland Auxerrois 2023
Zeeland
De meeste wijnen van het op Schouwen-Duiveland gelegen,14 hectare bestrijkende domein De Kleine Schorre hebben de frisheid van een Zeeuwse zeebries. De Auxerrois echter heeft een heel klein zoetje. 
En is dus geschikt voor zeefruit of vis of salades bereid met fruit of een enigszins milde saus. Sappig mild en geel fruit verlenen samen met een minikruidje de wijn ook charme. En hoewel het alcoholgehalte beperkt blijft tot 12,5 procent is de jaargang 2023 toch goed gevuld. De druif auxerrois is overigens een naaste verwant van pinot blanc, en geeft doorgaans wijnen met iets minder zuren. Het wijngoed De Kleine Schorre, dat zeker een bezoek verdient, ligt op kalkrijk zeezand bij het ringdorp Dreischor, en verkoopt de Auxerrois voor €18,95. Zie www.dekleineschorre.nl.
Las Bas Gewürztraminer 2023
Somontano
Een van Spanje’s, zoniet Europa’s spectaculairste wijnkelders is die van Bodega Sommos in Somontano, een gebied niet ver bezuiden de Pyreneeën. Architect Jesús Marino Pascual creëerde daar een grotendeels ondergronds complex met verbonden stalen kubussen, en voorzien van de allermodernste technische snufjes. Er worden wijnen bereid van 355 hectare eigen grond. En, hoe kan het anders, de gemiddelde 
wijnkwaliteit ligt hoog. Overtuigend wordt dit aangetoond door de Las Bas Gewürztraminer die kwalitatief niet onderdoet voor tegenhangers uit Alsace, zij het dat zijn smaak iets droger, iets frisser is – en zijn prijs een vriendelijker €8,95. Voor het overige offreert deze vrij ferme Spaanse Gewürztraminer eenzelfde zwoele kruidigheid en zacht fruit van o.m. lychees. Eigenschappen die ‘m tot een voorbeeldige… kaaswijn maken. Een veel betere begeleider ook dan Port die eigenlijk alleen past bij blauwschimmels. (Behalve geitenkaas, daar kun je beter Sancerre en soortgenoten bij schenken.) Ik proefde de Las Bas via www.josbeeres.nl, zie de banner.
Lenz Moser Selection Grüner Veltliner 2023
Niederösterreich
Het grootste wijnbedrijf van Oostenrijk? Dat is Lenz Moser. Het is ook een van de oudste; men heeft verwijzingen gevonden uit de 12e eeuw. Bovendien heeft de derde Lenz Moser die het bedrijf leidde halverwege de vorige eeuw een 
plantsysteem bedacht waarbij de druivenstokken wat hoger groeien en verder uit elkaar staan, zodat de bladeren zonlicht optimaal ontvangen. Deze methode wordt inmiddels in 90 procent van alle Oostenrijkse wijngaarden toegepast. Vandaag de dag behoort Weinkellerei Lenz Moser aan de groep VOG (levensmiddelen en kleding), en werkt nauw samen met zowel coöperaties als individuele druiventelers. Het wereldwijde succes is vooral te danken aan de gemiddeld goede kwaliteit van de wijnen, en hun redelijke prijzen. Zo biedt de Lenz Moser Selection Grüner Veltliner 2023 veel waar voor zijn €6,49. Het is een heel levendige, elegante, frissige wijn, met ook frisse fruittonen (citrus, appel) en het voor zijn druif kenmerkende vleugje hartigheid. Herrlich gewoon, en te koop bij www.ah.nl.
Libre cours viognier & vermentino 2023
Vin de France
Een van Zuid-Frankrijks meest progressieve wijnproducenten is Samuel Delafont. Na tien jaar een aantal regionale wijnbouwers te hebben geadviseerd, begon hij in 2010, op 35-jarige leeftijd, zijn Maison S. Delafont. 
Dat in hetzelfde jaar de eerste eigen wijnen uitbracht. In zijn kelder past Samuel speciale technieken toe bij de wijnbereiding; zo worden geen sulfieten toegevoegd bij het bij het vergisten van de witte wijnen. Terwijl voor de opvoeding daarvan geen houten vaten worden gebruikt, Samuel houdt van frisheid en fruit, maar roestvrijstalen ‘fusten’ – die Samuel zelf ontworpen heeft én maakt. Zijn Libre cours van viognier en vermentino is als blend heel ongebruikelijk, maar als wijn heel heerlijk. Sappig fris en lekker fruitig (witte vruchten, mildfrisse citrus) en tegelijk discreet gekruid. Zalig bij o.m. op de huid gebakken zalm. Ik kocht de wijn voor €11,95 bij www.prinselijkproeven.nl.
Louis Latour La Grande Roche 2022
Montagny 1er Cru
Het al een paar eeuwen in de Bourgogne zetelende, zeer gerenommeerde wijnhuis Louis Latour is 
binnen de eigen regio niet alleen actief binnen de beroemde Côte d’Or, maar ook in andere districten. Waaronder Montagny, dat een kilometer of 30 bezuiden Beaune ligt – 
en waar alleen witte wijnen worden gemaakt (net als bijvoorbeeld Chablis). De firma Louis Latour, momenteel geleid door Florent Latour, betrekt daar chardonnay druiven van een vrij hoog gelegen, goed geëxposeerde akker, waarna geen vatgisting noch -rijping worden toegepast, met als doel de wijn een sappige fruitigheid te geven. Zo smaakt de vrij volle, vrij vlezige, zacht frisse 2022 naar o.m. rijpe peer en perzik, alsmede een vleugje notigheid. Met op de huid gebakken zalm vormde deze Montagny een mooie, bijkans memorabele combinatie. Fles €32 bij www.heerenvanheusden.nl, zie de banner.
Marangona 2023
Lugana
Aan de zuidzijde van het Gardameer, op de grens van twee gewesten, Lombardije en Veneto, ligt het wijndomein Marangona. 
De gelijknamige familie, in de personen van Alessandro en diens zuster Laura, bewerken het geheel bio verantwoord, en dus groeit er volop onkruid tussen de druivenstokken – die in meerderheid dertig jaar of ouder zijn. 
Ruim 90 procent van de 30 hectare bestrijkende aanplant bestaat uit de witte trebbiano di lugana ofwel turbiana. Het is daarvan dat de Lugana 2023 werd gemaakt, een bleek getinte, elegante, spatzuivere witte wijn met een lenteachtige frisheid, veel sap en fruit van voornamelijk citroen, grapefruit en limoen. Flesprijs €17,95 bij o.a. www.bosmanwijnkopers.nl.
Marqués de Cáceres 2023
Rioja
Waarom geen rosé gedronken in het late najaar? Bijvoorbeeld bij tapas, vleespâtés, kip of tamme eend? 
Een in vergelijking 
met veel Provençaalse rosés heel betaalbare, is de Rioja rosado van het door Cristine Forner (foto) voortvarend geleide bedrijf Marqués de Cáceres. Deze rosé kost namelijk €6,99 per fles. Zijn kwaliteit ontleent de 2023 mede aan zijn hoogwaardige druif, de tempranillo. Waarvan het sap een uur of acht in contact werd gehouden met de kleur gevende blauwe schilletjes. Dit was voldoende om de wijn een blank oranjeroze tint te geven. En zijn smaak? Die is vrij levendig, met enerzijds een pittige frisheid en anderzijds milde fruittonen van bessen en rode vruchten, plus een minikruidje. Deze breed inzetbare rosé vond ik bij onze plaatselijke Plus (www.plus.nl).
Casa la Tenca, Carmenère Reserva 2022
Valle de Colchagua
Het was in 2021 dat Les Grands Chais de France (Frankrijks grootste familiale wijnproducent) het Chileense domein Viña del Nuevo Mundo verwierf. 
Dit is gelegen bij Apalta, in de Colchagua Vallei, en bestrijkt 150 hectare (deels in de kuststreek Leyda). Van organisch gecultiveerde stokken in Apalta komt een inviterende, zoniet charmerende Carmenère. Echt stevig, zeer sappig, heel soepel en voorzien van de voor carmenère zo kenmerkende donkere aroma’s (laurier, leder), in combinatie met rijp zwart fruit, terwijl een zachte frisheid de 2022 lekker levendig houdt. Deze in Frankrijk gebottelde wijn kost een bescheiden €6,99 per (helaas zware) fles bij www.dirckiii.nl, zie ook de banner.
Domaine de Courteillac Merlot-Cabernet 2022
Bordeaux Supérieur
Thuis hebben we deze gespierde Bordeaux Supérieur geschonken bij gebakken eendenborst, met een saus waarin dezelfde wijn was verwerkt. Het werd een kostelijke combinatie, mede dankzij 
het zwoel donkere aroma (vanwege 70 procent merlot, de rest bestaat uit cabernets) van de nog levendige, heel sappige 2022, zijn milde, rijpe zwarte fruit en zijn zachte, beschaafde kruidigheid (te danken aan ruim twaalf maanden vatrijping). Ook bij het vervolg van extra belegen boeren-Goudse was het genieten. Het 28 hectare bestrijkende domein behoort al enkele jaren aan het Chinese conglomeraat Daobe Wine & Spirits, maar wordt geleid door een Frans team, met als consulent de gereputeerde Stéphane Derenoncourt. Fles €12,50 bij www.colaris.nl.
Domaine de la Baume, La Jeunesse Syrah 2022
Pays d’Oc
Het is steeds weer een genoegen om wijnen te proeven van Domaine de la Baume, het Zuid-Franse modeldomein dat de Noord-Franse familie Helfrich (van Les Grands Chais de France) ruim twintig jaar geleden 
overnam van de Australische familie Hardy (die sinds 1990 eigenaresse was). Technisch pionierswerk werd eveneens verricht. Zo was Domaine de la Baume het eerste in de gehele Languedoc om mechanische nachtpluk te verrichten. Domeindirecteur Frédéric Glangetas vertelde dat hij 176 hectare eigen grond beheert voor de domeinwijnen. Een hele beste Baume wijn is de stevig gebouwde, voor wild en winter geschikte La Jeunesse Syrah 2022. Zonnig, sappig, zwoelig zwart fruit en donkere tonen bepalen zijn aroma, en een beheerst kruidje vormt een prettige omkadering. Richtprijs €9,99. De wijn wordt o.a. gevoerd door www.abelswijnen.nl, www.bovino.nl en www.vanoudsdezwaan.nl.
El Perdiguero Crianza 2020
Cigales
Qua omvang, bekendheid en ligging verkeert het Spaanse wijngebied Cigales in de schaduw van het aangrenzende Ribera del Duero. Zo omvat Cigales circa 2900 hectare en Ribera del Duero ongeveer 26.000. Per traditie brengt Cigales voornamelijk rosés voort, maar dankzij uitstekende gronden biedt de 
streek voor juist rode wijnen het grootste kwaliteitspotentieel. Dat sinds eind jaren negentig volop benut wordt door de in Rioja gezetelde Grupo Barón de Ley. Want die verwierf een paar honderd hectare met oude druivenstokken, en bouwde een spectaculair keldercomplex, Finca Museum (waar ook permanent beeldende kunst wordt geëxposeerd). Naar verluidt bedroeg de investering 12 miljoen euro. Het is daar dat de El Perdriguero Crianza 2020 werd geboren, een ongeveer twaalf maanden op vat gerijpte, pure Tempranillo. De wijn is niet of nauwelijks van een goede Ribera del Duero of Rioja te onderscheiden. Zijn nog zacht frisse smaak is sappig en krachtig tegelijk, met milde, vanilleachtige tonen, een zachte kruidigheid en een lepeltje rijp besfruit. Wat ‘m heel geschikt maakt bij wild met een milde saus. Richtprijs rond een tientje, verkooppunten via www.kwastwijnkopers.nl (zie de banner).
Herència Altés Garnatxa negra 2022
Terra Alta
Op gedreven wijze heeft Núria Altés glans en uitbreiding gegeven aan het familiale wijngoed Herència Altés. 
Wat ze deels deed met hulp van Rafael de Haan en gerenommeerde consulenten. Het domein 
bestrijkt nu 50 hectare, verdeeld over percelen van 420 tot 500 meter hoogte waarop enkele van oudste stokken staan van Terra Alta, een stil gebied in het zuiden van Catalonië. Heel bewust koos Núria (rechts) voor hoofdzakelijk regionale druivenrassen, garnatxa in blauw en wit, die ook nog organisch worden gecultiveerd. Bovendien beschikt ze over een zowel fraai als efficiënt keldercomplex. Haar rode Garnatxa smaakte muy bien bij zacht gestoofd rundvlees. Dit mede dankzij het enigszins milde karakter van de wijn; behalve rijp rood plus zwart fruit en wat laurier proefde ik ook iets van chocolade (wat kan duiden op enig houtcontact), terwijl de jaargang 2022 zich tevens stevig, sappig en zacht fris presenteerde. Richtprijs €12 à €12,50 Verkooppunten via www.vinites.com.
Louis-Claude Desvignes, Morgon Javernières 2022
Cru du Beaujolais
De wereld begint de grote wijnen van de Beaujolais te ontdekken en te waarderen, met als gevolg gestegen prijzen – die gelukkig nog wel achterblijven bij vergelijkbare soorten uit bijvoorbeeld de Bourgondische Côte d’Or. 
Als voorbeeld moge dienen de Morgon Javernières 2022 van het domein Louis-Claude Desvignes. De wijn is afkomstig 
van een 2 hectare tellend organisch gecultiveerd topperceel aan de voet van de vulkanische Côte de Py. Voor de hoge kwaliteit tekenen Claude-Emmanuelle en haar broer en Louis Benoît Desvignes die de gerenommeerde wijnbouwer Louis-Claude Desvignes opvolgden na diens overlijden in 2021. Behalve een sappige frisheid biedt deze stevige smakende wijn schakeringen van rijpe zwarte kersen en bramen, met nog een besje en een hint van laurier – wat ‘m heel verleidelijk maakt. En doet begrijpen waarom hij 94 punten van een mogelijke 100 ontving. Importeur www.okhuysen.nl hanteert een flesprijs van €31,95.
Moulin de Duhart 2020
Pauillac
De wijngaard van Château Duhart-Milon grenst aan die van het fameuze Château Lafite-Rothschild. Geen wonder dus dat de eigenaren van deze 1er Cru Classé het buurdomein kochten, in 1962. En er vervolgens stapsgewijs veel in investeerden; zo werd een nieuwe zwaartekracht kelder gebouwd – en steeg de kwaliteit van de wijn. 
Château Duhart-Milon, zelf een 4e Cru Classé, beschikt over een wijngaard van 76 hectare. De grond is sterk kiezelhoudend, en derhalve goed drainerend, terwijl de dikke steentjeslaag de wijnen diepgang verschaft. Naast de zogeheten grand vin brengt het château een hele goede tweede wijn voort, Moulin de Duhart, van iets jonger stokken en een meer merlot bevattende druivenmix: 53 procent naast 47 cabernet sauvignon. De keurig een jaar in Franse fusten gelagerde 2020 wordt getypeerd door bessig fruit en een beschaafde houttoets, terwijl in de sappige, nu al zeer inviterende smaak ook zwart fruit, zoals van kersen, en een blaadje laurier present zijn. Deze prima Pauillac proevend kreeg ik terstond trek in lamskoteletten. Richtprijs €60 à €65, wat ongeveer vier tientjes minder is dan de châteauwijn. Adressen via www.monnik-dranken.nl.
Scandalous One, Cabernet Noir 2022
Vin de France
Ik schreef het eerder: immer innoverend, dat zijn vader François en zoon Vincent Pugibet van 
Domaine La Colombette en enkele andere Languedoc domeinen die samen zo’n 300 hectare bestrijken. Niet alleen met laaggradige wijnen hebben ze pionierswerk verricht, maar ook met nieuwe druivenrassen. Zo gebruikten ze cabernet noir voor hun Scandalous One. Deze druif bestaat sinds 1991, en is een Zwitserse kruising van onbekende herkomst. Dat cabernet noir kwaliteitspotentieel heeft, wordt door de Pugibets overtuigend aangetoond. Want hun Scandalous One 2022 is absoluut niet schandalig, maar aangenaam smakelijk (zwoelig besfruit, zwarte vruchten, blaadje laurier), vrij elegant en op sappige wijze zo fris dat de wijn (in gekoelde vorm) zelfs bij gebakken tonijn veel plezier verschafte. Richtprijs rond de €11, verkoopinfo via www.heisterkamp.com.
Villa Wolf Pinot Noir 2022
Pfalz
Ongeveer een kwart eeuw geleden verwierf de beroemde Duitse wijnmaker Ernst Loosen – ooit gekozen als een van ‘The 50 most influential wine makers’ – het domein Villa Wolf, een wijngoed in de Pfalz. 
Waar hij sindsdien, in een fraai vormgegeven keldercomplex, delicieuze wijnen maakt. Waaronder een verleidelijke Pinot Noir. De zacht en medium rood getinte jaargang 2022 daarvan smaakt zowel zacht fris als zacht fruitig, je proeft iets van rijpe vijg, is zeker niet zwaar maar evenmin te licht (12,5 procent alcohol), en bezit ook nog een klein kruidje met bovendien heel beheerst wat rokerig hout. Villa Wolf wordt o.m. gevoerd door www.degoudenton.nl, waar €9,95 per fles wordt gerekend.
La Bailaora
Manzanilla
Langzaam, en hopelijk ook zeker, krabbelt Sherry terug in de populariteit. Terecht, want zeker droge Sherry is een absoluut unieke wijn die volgens een eveneens uniek, complex, kostbaar bereidingssysteem wordt vervaardigd. Bovendien, en da’s wel zo essentieel, droge Sherry past muy bien bij allerlei hartige hapjes, tapas met name, maar ook bijvoorbeeld sushi. 
Ik heb de Andalusische wijn heel lang geleden ter plekke leren drinken en waarderen, in bars, op terrassen en in restaurants van El Puerto de Santa Maria, Jerez de la Frontera en San Lúcar de Barrameda. Vreugde dus om weer eens een mooie, uiteraard gekoelde Manzanilla te proeven, de elegantste Sherry soort die er is, exclusief uit Sanlúcar de Barrameda. En in dit geval gemaakt door bodegas Marqués del Real Tesoro. Het was de heel geurige, opwekkend frisse, bijna wat ziltige en van beschaafde, kruidige houttonen voorziene La Bailaora. Ik kreeg terstond trek in groene olijven gevuld met ansjovis. Fles €13,95 bij www.vinify.nl, zie de banner.
***
DE MOOISTE
WINTERWIJNEN UIT MENDOZA
Het Perswijn proefpanel heeft uit allerlei Argentijnse streken tientallen rode wijnen geproefd. De meeste kwamen uit Mendoza, want dat is verreweg het grootste wijngebied van tangoland. Wijnen van de voor Argentinië zo kenmerkende malbec domineren in Mendoza. Ook dat is begrijpelijk, want deze van oorsprong Franse druif vertegenwoordigt daar 85 procent van de aanplant. In Malbecs uit Mendoza proef je de zon – wat ze tot mooie winter- en wildwijnen maakt. De hoogst scores, minstens 16 van een mogelijke 20, gingen naar onderstaande wijnen. De selectie heeft betrekking op de jaargangen 2020, 2021 en 2022. De proefprofs keurden uit Versatile glazen van Grassl Glass.
Bodegas Fabre, Fabre Montmayou Malbec Gran Reserva 2021
GEUR geconcentreerd, zwarte bessen, cederhout
SMAAK goed fruit, niet te zwoel, goede tannine
www.wijnimportbart.nl, vanaf €20 à €21
Casarena, Lauren’s Single Vineyard Agrelo Malbec 2020
GEUR puur, mooi donker fruit, tijm, fraai hout, verfijnd
SMAAK prachtig fruit, textuur, tannine, gelaagd, heel lang
www.degoudenton.nl, €29,95
Casarena, Naoki’s Vineyard Malbec 2020
GEUR heel geconcentreerd, donker fruit, cederhout, tijm
SMAAK zeer compact, geweldig fruit, tannine, textuur, zeer lang
www.degoudenton.nl, €29,95
Catena Alta, Malbec 2020
GEUR cassis, pruimen, rijp maar fris, fijn kruidig
SMAAK heerlijk fruit, mooie tannine, zuren, lang, klasse
www.vinites.com, €34 à €37
Catena Zapata, Malbec Argentino 2021
GEUR donkere bessen, zwoel, tijm, munt, cederhout, grafiet
SMAAK krachtig, rijp, ook fris, zoetzuur, heel intens en lang
www.vinites.com, €79 à €93
Los Haroldos, Gran Corte Blend de Terroirs 2020
GEUR geconcentreerd, donker fruit, zwoel, ceder, laurier, vanille
SMAAK krachtig, goede tannine, vlezig, lang
www.wielinga.nl, €35,95
Kaiken, Ultra Cabernet Sauvignon 2020
GEUR zwoel, zoet donker fruit, kruidig, munt
SMAAK intens, zoet fruit, droge tannine, compact
www.pallaswines.nl, richtprijs €17,55
Tikal, Patriota Malbec-Bonarda 2020
GEUR blauwe bessen, kruidig, rozen, zoethout
SMAAK rijk, zoetig, milde tannine, goede zuren
www.adbibendum.be, €20,65
Trapiche, Iscay Malbec-Cabernet Franc 2020
GEUR blauwe en zwarte bessen, cederhout, fijn aard
SMAAK intens, zoetzuur fruit, vlezige tannine, compact
www.poot.nl, richtprijs €35,75
Geïnteresseerd in Perswijn magazine? Klik hier als je een abonnement wilt https://perswijn.nl/abonnement/
***
je kijkt je ogen uit in
HEERLIJK HEUSDEN
Het Brabantse, aan de Maas gelegen Heusden ontstond rond een waterburcht, ontving in de 13e eeuw stadsrechten, en kreeg in de 16e eeuw een min of meer symmetrisch stratenplan dat nog steeds bestaat. 
Van het voormalige kasteel en zijn achthoekige donjon resteert niet veel meer, want een bliksem inslag deed het daar opgeslagen buskruit vernietigend ontploffen, op 24 juli 1680. Wel intact bleven de wallen en de eerste zes groene, puntvormige bolwerken die onder Willem van Oranje vanaf 1579 werden aangelegd, en die Heusden tot een destijds onneembare vestigingsplaats maakten. De grootste rampen 
die het stadje troffen waren een enorme brand in 1572 en een zinloze, talrijke levens eisende opblazing die de terugtrekkende Duitsers in 1944 verrichtten van o.m. een toren van de Catharijnekerk en het oude stadhuis, waaronder veel burgers schuilden. Na de Tweede Wereldoorlog werd een plan gesmeed om het toen behoorlijk vervallen 
Heusden te moderniseren via slopen en nieuwbouw. Maar gelukkig, het tegenovergestelde gebeurde. In 1968 besloot de toenmalige burgemeester Scholten om Heusden zo mooi mogelijk te restaureren. Wat dit nog altijd ommuurde vestingstadje tot een fotogeniek juweel heeft gemaakt; in elke straat weer kijk je je ogen uit. In Heusden wonen minder dan 1500 mensen, wat het een dorps karakter geeft, maar het plaatsje telt wel meer dan 120 rijksmonumenten. Bovendien registreerde men Heusden als ‘beschermd stadsgezicht’ en werd de restauratie twee maal op Europees niveau bekroond.
Wie het stadje bezoekt doe er verstandig aan om de auto op een van de parkeerplaatsen aan de rand van het centrum 
neer te zetten. Op het Burchtplein bijvoorbeeld (dat herkend wordt door navigatiesystemen). Je betaalt daar een euro per uur. Vlak bij het plein liggen de fundamenten van de voormalige 
burcht, en rijst een achthoekige toren omhoog, die van de (gesloten) Sint Catharina kerk. Bewust kreeg deze toren ongeveer de vorm van de donjon Dikke Brabander die bij het ontplofte nabije kasteel heeft gestaan. De eerste bestemming van een stadswandeling moet gewoon het Toeristisch Informatiecentrum zijn (Pelsestraat 17; er zijn wegwijzers, maar gewoon de weg vraag is wel zo handig). Je bent er zo, net als waar dan ook in het 
allesbehalve omvangrijke Heusden. De vriendelijke, deskundige medewerkers van het centrum verstrekken graag een handige stadsplattegrond. Bovendien kun je er een fantastische, grote stadsmaquette (zie boven) bekijken en een knap gemaakte, korte maar wel rijke film die over Heusden en zijn historie werd gemaakt. 
De eigenlijke wandeling zou in zuidelijke richting kunnen gaan, bijvoorbeeld via de smalle Kerkstraat, naar de Nederlands Hervormde kerk. Het interieur daarvan is sober, maar wel vind je er een imposant, 18e eeuws orgel. Terwijl aan de andere kant van de ruimte het met sculpturen verrijkte praalgraf van baron en gouverneur Johan van 
Freisheim door twee enorme klokken uit 1501 wordt geflankeerd. Schuin achter deze kerk ligt het monumentale, uit 1592 daterende, aan de voorkant witte Gouverneurshuis dat al zestig jaar fungeert als stadmuseum en ‘culturele pleisterplaats’. 
Niet alleen elementen van Heusdens historie worden er treffend in beeld gebracht, maar er is ook aandacht voor kunst. In de toegangshal hangen geschilderde stadsgezichten van Heusden (het museum beschikt over een kleine eigen kunstcollectie), en op de eerste etage hangt o.m. een werk van de plaatselijke kunstschilder 
Kees Bol (1916-2009). Bovendien vinden er regelmatig wisselende exposities plaats. 
Eveneens zeer het bekijken waard is de fraaie ommuurde stadstuin tegenover de entree. Het museum heeft ook een klein café met terras. En net als eigenlijk overal in Heusden is de staf zeer, zéér vriendelijk en behulpzaam. Komend vanuit het Gouverneurshuis kun je via een steegje meteen links, en dan langs een soort hofje de Demer bereiken, een vrij smal, aan weerszijden door bomen en woningen omgeven watertje dat werd aangelegd in de bedding van de voormalige 
stadsgracht. Via de Wittebroodstraat (met enkele opvallende witte panden) kom je dan weer terug in het stadshart. En wordt het opnieuw genieten van allerlei mooie gevels en soms ook gevelstenen. 
Een van de mooiste panden langs de Breestraat is, op nummer 13, een zogeheten Gelderse gevel met korfbogen en nissen. En hoog tegen de gevel van nummert 25 is een bijbels tafereel van het paradijs te zien. Vaak omhoog kijken levert sowieso veel mooie indrukken op, zowel van monumentale gevels als van de in allerlei tinten gebruikte bakstenen. De Breestraat gaat over de 
Botermarkt, waar meer van Heusdens modewinkels en juweliers verschijnen. Daarvan heeft het stadje er heel wat, naast enkele galerieën. Ook gevestigd langs de Botermarkt, op nummer 13, is Bakkertje Deeg, waar het lekker lunchen is. En waar voor weinig geld o.m. een ovenwarm worstenbroodje wordt geserveerd dat in 2022 werd uitgeroepen tot Brabants beste. Bij de kruising van de Breestraat en de Botermarkt loopt de korte, maar o zo aantrekkelijke Engstraat (smalle foto bovenaan deze reportage) 
met ook weer allerlei leuke winkels. Via de Engstraat kom je uit op de Vismarkt die rijk is aan horecabedrijven, waaronder restaurant en hotel In den Verdwaalde Kogel. In het pannenkoekenhuis aan gene zijde van het langwerpige plein heeft de commandant van het garnizoen gewoond. Zo ongeveer tussen beide gebouwen staat het markante, kleine Commiezenhuis met tegen de gevel de woorden Heeren van Heusden. Tegenwoordig is er een hoogwaardige wijnhandel in gevestigd, met dezelfde naam. Ernaast ligt de tempelachtige voormalige vismarkt, en erachter de oude stadshaven. Die uitkomt op twee grote, 
eigentijdse jachthavens die vol liggen met plezierboten. Langs de stadshaven, in noordelijke richting, staat twee van de drie markante molens die Heusden heeft. Erbij werd Heemtuin De Meulenwerf aangelegd, de zoveelste visuele verrassing van dit vestingstadje. 
Op 3500 vierkante meter heeft men perken aangelegd waar allerlei gewassen groeien, veel groenten en kruiden. Scholen hebben er hun eigen plekje, en leerlingen krijgen er ook instructieve rondleidingen. Op dezelfde plek heeft ooit een stadsboerderij met moestuinen gestaan. Wie na dit alles nog niet uitgewandeld en uitgekeken is, zou nog een rondje over de bolwerken en andere vestingwerken kunnen maken.
Alhoewel, een ontspannend drankje op de Vismarkt is waarschijnlijk wel zo verleidelijk.
***
SCHILDERIJ VAN DE MAAND
Eerder dit jaar, op weg naar de parktuin van kasteel Weldam (Hof van Twente), liepen we langs een zonbeschenen muur met daartegen een enkele roosplant. Het beeld vond ik zo mooi dat ik er een foto maakte, en die weken later heb omgewerkt tot een geschilderd stilleven.Wat flink wat tijd vergde, er moesten alleen al zo’n 150 bakstenen worden ‘gelegd’ en geschilderd, maar dat werd prettig gecompenseerd door het pure plezier
dat het creëren van deze ongebruikelijke impressie gaf.
Voor meer details over mijn ‘Muurbloem’ zie Stillevens op www.vinpressonist.com.
***
***
MEMORIES ARE MADE OF THIS (8)
VLAAMSE WIJNPIONIER
Ongeveer 35 jaar geleden, het was een zonnige winterdag en er lag sneeuw, ging ik op audiëntie bij de pionier van wijnbouw in de Lage Landen, de Vlaming Jean Bellefroid. Ik logeerde in de Scholteshof te Stevoort, waar Roger Souvereyns de (Michelin)sterren van de hemel kookte en een geweldige wijnkaart voerde. Soms bijna slippend bereikte ik het fraaie, historische dorp Borgloon, waar meneer Bellefroid en diens vrouw Madeleine een warm welkom gaven.
Te proeven, of beter gezegd te drinken wijnen stonden al op tafel, met schalen hartige hapjes (zie de foto die ik toen nam). De druk pratende gastheer, die manchetknopen droeg met daarop het woord ‘verzekeringen’, vertelde hoe het allemaal was begonnen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog had de bezetter hem te werk gesteld op een wijngoed langs de Moezel, waar Jean alle mogelijke technieken had geleerd – en zo begeesterd raakte dat hij besloot om in 1963 een eigen wijngaardje aan te leggen naast zijn woning in Borgloon.
Waar overigens al eerder wijnbouw was beoefend; op 92 hectare maar liefst. Er bestond toen ook een gilde van ‘wijnluyden’. En een snel rijpende pinotvariant met als bijnaam ‘vroege loonse’. De plek waar Jean plantte, koos hij ‘na in de grond te hebben gevroed’. Op een bepaalde plek ontdekte hij een laag geërodeerde mosselkalk van 75 tot 125 centimeter dikte – en uitstekend voor wijnbouw geschikt (‘Ge krijgt daar bloemige wijnen mee’), dit mede vanwege de goede drainage. ‘Die nodig is, want hier valt 800 millimeter regen per jaar, en dat is te veel.’
Frits Bosch, een Maastrichtenaar, hoorde over het project, ging buurten bij Jan Bellefroid en vroeg om advies. Waarna hij zelf in tien dagen tijd en met vijf mensen een druivenakker plantte, op de Sint Pietersberg. In 1967 was dit de eerste Nederlandse wijngaard na de Napoleontische tijd. Frits zag het als een hobby, en doopte zijn domeintje Slavante. Enkele jaren later kwam, nu dankzij Frits Bosch, ook fruitteler Hugo Hulst in contact met Bellefroid. Anno 1970 resulteerde dit in de creatie van een echt commerciële wijnbezitting, de Apostelhoeve, eveneens bij Maastricht, hoog boven de Jekervallei. Bij ons afscheid, na anderhalf uur, zei een breed lachende Jean Bellefroid ‘Ik ben twee keer getrouwd, met die vrouw daar en met de wijn’. En hoe gelukkig.
FLATERS AAN TAFEL
Mijn allesbehalve serieuze paperback Flaters aan tafel verscheen ruim 35 jaar geleden bij Mondria Uitgevers. Het boekje bestond uit een verzameling blunders die bekende, minder bekende en volstrekt onbekende Nederlanders aan tafel (mee)maakten, thuis of in restaurants. De uitgave werd gegarneerd met knappe, cartoonachtige tekeningen van de briljante, internationaal bekroonde Bert Witte (1943-2012).
Regelmatig gingen Eugène en Tineke de By met vrienden naar het theater, en besloten de avond dan regelmatig met een souper in Amsterdam. Op zo’n avond werd gekozen voor een Elzasser Riesling. De fles ging echter onverwijld terug, omdat er sprake was van ‘kurk’. Waarna de gérant aan tafel kwam en onverwijld een nieuwe fles liet halen. Helaas voldeed deze evenmin aan de verwachtingen. Er moest dus een derde fles komen. Bij het ontkurken daarvan sprak de jonge ober van circa twintig jaar in plat Amsterdams de volgende, bijkans historische woorden: ‘Kijk es, meneer, ken u nou vertellen wat er an de wijn mankeert, want weet u, de een houdt nu eenmaal van violen, en de ander van geraniums’.
De oude Duitse Hanzestad Lübeck haalde reeds in de middeleeuwen vaten vol eenvoudige rode wijnen per schip uit diverse delen van Frankrijk, om deze wijnen vervolgens deskundig op te voeden en te bottelen. Nog steeds is de naam Lübecker Rotspon een garantie en een begrip voor een prima drinkbare rode wijn. Wijnhandel Carl Tesdorpf is gevestigd in een van de mooiste gebouwen van Lübeck. Aldus de toelichting van de grote verzamelaar Bert Wentzel (jokebertwentzel@gmail.com) die veel opmerkelijke Duitse etiketten in zijn collectie heeft.
Disclaimer. Alle afgebeelde foto’s op deze website in dit maandmagazine zijn afkomstig van de auteur zelf of werden rechtenvrij c.q. met toestemming verkregen van wijnproducenten, wijnorganisaties, wijnhandelaren, promotiebureaus, streek- en landenorganisaties, toeristenbureaus en andere betrokkenen.
